Büyüme ve gelişimin farkı

Prof. Dr. Benal Büyükgebiz

Büyüme ve gelişme genelde aynı şey olarak algılanır. Ancak büyüme ölçülebilir parametrelerdeki değişkenliktir. Boy uzunluğu, kafa çevresi, göğüs çevresi, kalça çevresi, boy ve kilo gibi. Bunlara antropometrik veriler denir.

Gelişme ise büyümeden farkıdır. Gelişme çocuğun ayına ya da yaşına uygun biyolojik fonksiyonlarını yerine getirip getirememesiyle ilgilidir. Örneğin bebeklerin 4-6 ay arasında dişlerinin çıkması, 6. ayda desteksiz oturabilmesi, emeklemesi, yürümesi, merdiven inip çıkabilmesi gelişme parametreleridir. İleri yaş gruplarında ise örneğin ergenlik döneminde sekonder seks karakterlerinin ortaya çıkması ve çocuğun cinsiyetini belirleyen endokrin özellikleri kazanması gelişmedir. Bunları yapamıyorsa o zaman gelişme geriliğinden söz edilir.

Bir çocuk çok iyi büyümüş olabilir ama gelişme geriliği olabilir. Çok gelişmiş bir çocuğun büyümesi yetersiz de olabilir. Bazı özel durumlarda büyüme ve gelişme geriliği beraber de seyredebilir ancak bunlar tıbbi durumlardır.