Kalsiyum nedir? Ne işe yarar?  
 
Vücudumuzda en çok bulunan mineraldir. Sağlıklı bir insanın kanının 100 mililitresinde 8.8 ile 10.4 mg. arasında kalsiyum bulunur. İnsan vücudunda kalsiyum dengesi, paratiroid bezleri ve D vitamini tarafından düzenlenir.
 
Öncelikle kemik metabolizması ve kaslar için gerekli bir madensel maddedir. Kalsiyum temel olarak  kemiklerimizin ve dişlerimizin oluşumunda, güçlü ve sağlıklı olmalarında etken bir element. Bu bakımdan kemik erimesini engellediği bilinmektedir. Yumuşak dokularımızda ve kanımızda da az bir miktar kalsiyum bulunur ve kan pıhtılaşması, sinir sisteminin onarılması, eklemlerin yapılandırılması ve kalp atışlarının düzenlenmesine yardımcı olur. 
 
Kalsiyuma ihtiyaç henüz anne karnında iken başlar. Öyle ki bebekler anneleri yeterince kalsiyum almazlarsa annelerinin vücudundan ve kemiklerinden kalsiyum kullanmaya başlarlar. Bu bakımdan, ileride sağlık sorunları yaşamamak ve kalsiyum eksikliğini önlemek için, hamilelerin kalsiyum desteği almaları gerekir.
 
Kalsiyum eksikliği nasıl oluşur, belirtileri nelerdir?  
 
Vücut ihtiyacı olan kalsiyumu besinler yolu ile alamadığında kemikler, dişler ve yumuşak dokularda bulunan kalsiyumu kullanmaya başlar. Kalsiyum eksikliği sonucu dişler ve kemikler kolayca kırılabilir ve diş etleri hasar görebilir hale gelirler. 
 
Kalsiyum eksikliği dilde, dudaklarda, parmaklarda duyu değişiklikleri, kaslara kramp girmesi, çarpıntı, diş çürükleri, diş eti sorunları, eklem ağrıları ve uyku bozukluğu şeklinde belirti verir. Kalp de bir kas olduğu için kalsiyum metabolizmasından çok etkilenir. Uzun süreli kalsiyumdan fakir beslenme, kemiklerin zayıflaması gibi bir sonuç yaratır. 
 
Kalsiyum eksikliğinde diğer belirtiler:
 
•  Kemiklerde çok çeşitli sorunlar ortaya çıkar. Çocukluk çağında raşitizm, erişkinlerde osteomalasi, yaşlılarda osteoporoz gibi tablolar meydana gelir.       
•  Çocuklarda hırçınlık, ağlama ve iştahsızlık yapabilir.  
•  Duyu kusurları, adalelerde seğirmeler, huzursuzluk, uyku bozukluğu, dalgınlık olabilir.
•  Saç ve tırnaklarda kırılmalar meydana gelir.   
•  Eksiklik sürekli hale gelirse bacaklarda kramplar, kalpte çarpıntı, uyuşukluk, kulak çınlamaları, ve tetani durumu denilen tüm vücut kaslarının sürekli titremesi ortaya çıkar.
 
Kalsiyumun emilimi hakkında bilmem gerekenler nelerdir?  
 
Kalsiyumun emilimini etkileyen birçok faktör var. Midedeki asit seviyesi, sindirilen besinin kalsiyum bileşiminin çözünürlüğü… 

Besinlerle alınan kalsiyum miktarı ile emilen kalsiyum miktarı farklıdır. Kalsiyum eksikliğinde alınan kalsiyumun miktarı kadar emilimide önemlidir. Çocuklukta alınan kalsiyumun % 50 ila 70'i emilebilirken yaş ilerledikçe bu oran % 30 ve hatta altına düşer. Ayrıca az alındığında daha çok, çok alındığında da daha az emilir.
 
Kişilerin alması önerilen kalsiyum miktarı diyetindeki protein oranına ve D vitaminine bağlıdır. Bedenimiz proteini sindirebilmek için çok fazla asit salgılamak zorunda kalıyor ve dolaşım sistemindeki bu asit miktarını dengelemek için kemiklerdeki kalsiyum deposunu kullanmak zorunda kalıyor. D vitamini de emilimi arttırıyor. Minik gurmelere D vitamini takviyesi yapmak ve kış aylarında dahi biraz güneşe çıkartmakta fayda var.
Kalsiyumun vücuttaki işlevini en iyi şekilde yerine getirebilmesi için fosfor, demir, A ve C vitamini gereklidir. Kalsiyum alımında yanında magnezyum alınması da olumlu etki gösteriyor. Magnezyum kalsiyumun çözünürlüğünü arttırıyor ve böbrek taşı oluşumunu engelliyor. 

Gıdaların fosfor içeriğinin fazla olması ise hem kalsiyum emilimine hem de kalsiyumun vücuttaki etkilerine olumsuz etki ediyor. Ayrıca atılan, yani kaybedilen kalsiyum da önemli. Emzirme, dışkı, idrar ve ter yolu ile vücuttaki kalsiyumun bir kısmı doğal olarak atılmaktadır. Örneğin, 100 ml. anne sütünde 30 mg. kalsiyum vardır. Anne sütü ilk günlerde 500 ml. iken ilerleyen aylarda 1000 ml.'ye çıkar ve annenin de kaybı günde 150 - 300 mg arasında olur.

Kalsiyum emilimini arttıran etmenler

1. Vücut gereksinmesi - Büyüme, gebelik, emzirme       
2. D Vitamini varlığı      
3. Sütün laktoz içermesi            
4. Bağırsaklardaki asit ortamı   
5. Protein ve amino asitlerin diyette yeterli olması          
6. Yağ alımının uygun olması     
7. Fiziksel egzersiz       
8. Fosfor dengesi         
9. A ve C vitamini        
10. Magnezyum
 
Kalsiyum emilimini azaltan etmenler

1. D Vitamini eksikliği  
2. Sindirim sistemi sorunları      
3. Bağırsaklardaki alkali ortamı
4. Stres            
5. Hareketsizlik            
6. Yüksek yağlı beslenme         
7. Yüksek protein alımı            
8. Sebzelerdeki oksalatlar        
9. Tahıllardaki fitatlar    
10.Fazla fosfor alımı
 
Kalsiyum fazlası zararlı mıdır? 
 
Kalsiyumun anlık olarak yüksek dozda alınmasının ciddi bir zararı yoktur. Fazlası emilmeden bağırsaklardan ve böbreklerden atılır. Belirli bir süre yüksek doz alınması ise bazı sorunlara yol açar.
•  Eğer magnezyum yetersizliği de varsa fazla kalsiyum ve D Vitamini doku kireçlenmeleri ve böbrek taşı oluşumunu kolaylaştırır.     
•  Beslenmede kalsiyum/fosfor oranı 2/1'i geçerse D Vitamini etkisi ile çocuklarda uzun kemiklerde normal dışı kemikleşmeler olur.      
•  Hiperkalsemi denilen kan kalsiyumu yüksekliği meydana gelir.           
•  Özellikle Paratiroid Hormonu yetersiz ise kalsiyum daha da artarak sorunları ağırlaştırır.
•  Damar duvarlarına çökerek damar sertliği oluşumuna yol açar.          
   
Bunların meydana gelmesinde tek başına kalsiyumun fazla alınması çoğunlukla yeterli değildir. Kalsiyumun metabolizmasında da bazı sorunlar olması olasıdır.

Günlük alınması gereken kalsiyum miktarı nedir?

Günlük kullanım yaşa göre değişmekle beraber yetişkinlerde ortalama tavsiye edilen doz 800-1200 mg arasındadır. Kendiniz ve minik gurmeniz için günlük almanız gereken kalsiyum miktarı için aşağıdaki tabloyu baz alabilirsiniz ancak mutlaka doktorunuza da danışın.
 

Yaş    mg / gün
0 - 6 Ay    360
6 - 12 Ay    540
1 - 10 Yaş    800
11 - 18 Yaş    1000
Erişkin    800
Gebelik    1200
Emzirme    1200
Menopoz    1200
 
Kalsiyum içeren gıdalar nelerdir?  
 
Kalsiyum içeren gıdalar deyince akla ilk gelen süt ve süt ürünleridir. Bunun dışında koyu yeşil yapraklı sebzeler, kuşkonmaz, şalgam, pekmez, kuru üzüm, kuru erik, tatlı badem, kuru baklagiller, soya fasulyesi, brokoli, bamya, balkabağı, lahana, ceviz, alabalık, sardalya ve fıstık da iyi birer kalsiyum kaynağıdır. Ancak minik gurmenize fıstık vermeden önce oldukça alerjik bir yemiş olduğunu unutmayın. Fıstığı 2 yaşından önce vermemekte fayda var. 

Ispanak, tatlı patates gibi bazı yiyecekler de kalsiyumdan zengin olmasına rağmen içinde oksalik, fitik asit barındırıyorlar ve bu da bedenin kalsiyumu emilimini engelliyor. 
 
Bebeğimin mamalarını kalsiyumdan nasıl zenginleştirebilirim?
 
Yoğurtla ve taze meyvelerle meyve püresi yapın. 
Çorba, gevrek yada pankek yaparken su yerine süt kullanın. 
Tatlı olarak kalsiyumu fazla olan puding, donmuş yoğurt yada az yağlı tercih edin. 
Lazanyaya, salataya ve güvece koyu yeşil yapraklı sebzeler ekleyin. 
Patatesin ve salatanın üzerine az yağlı peynir sosları ekleyin. 
Yumurtanın ve salatanın içine peynir rendeleyin. 
Kahvaltılarda, tatlılarda ve atıştırmalıklarda kuru üzüm pudingi ve tatlı pirinç tercih edin.
 
Böylelikle kalsiyum eksikliğini önlemenin ve gerekli kalsiyumu almanın yanında yüksek kaliteli protein ve B vitaminlerini de temin etmiş olursunuz.
 
Gıdalarda bulunan kalsiyum miktarları  
 
KURU BAKLİYAT TÜRLERİNİN KALSİYUM İÇERİKLERİ 
(100 gram içindeki kalsiyum-miligram olarak) 
 
Bakla: 77
Barbunya: 128
Fasulye: 86
Nohut: 134
Mercimek: 68
Bezelye: 64
Badem içi: 254
Yer fıstığı: 66
Soya fasulyesi: 226
Kestane: 30
Fındık: 209
Yeşil fıstık: 140
Ceviz içi: 84
Susam: 1200 
 
SÜT VE SÜT ÜRÜNLERİNİN KALSİYUM İÇERİKLERİ 
(100 gram içindeki kalsiyum-miligram olarak) 
 
İnek sütü: 120
Yoğurt: 120
Çökelek: 505
Kaşar peyniri: 700
Beyaz peynir (yağlı): 162
Beyaz peynir (yağsız): 96
Süt tozu: 950
Krema: 99 
 
TAHIL VE TAHIL ÜRÜNLERİNİN KALSİYUM İÇERİKLERİ 
(100 gram içindeki kalsiyum-miligram olarak) 
 
Mısır: 9
Pirinç: 14
Arpa: 50
Bulgur: 40
Ekmek: 20
Makarna: 16
Tarhana: 78 
 
ET TÜRLERİNİN KALSİYUM İÇERİKLERİ 
(100 gram içindeki kalsiyum-miligram olarak) 
 
Sığır eti: 8
Koyun eti: 7
Tavuk eti: 15
Karaciğer: 10
Sosis (2-3 Adet): 7
Salam (4-5 Dilim): 7
Balık eti: 50
Yumurta (1 Adet):25 
 
SEBZE TÜRLERİNİN KALSİYUM İÇERİKLERİ 
(100 gram içindeki kalsiyum-miligram olarak) 
 
Bakla: 48
Bamya: 78
Bezelye: 25
Enginar: 50
Domates: 7
Yeşil biber: 12
Taze fasulye: 55
Lahana: 43
Havuç: 35
Hıyar: 16
Karnıbahar: 38
Kabak:19
Patlıcan: 23
Marul: 79
Patates: 12
Pırasa: 56
Soğan: 34
Pancar: 20
Ispanak: 80
Asma yaprağı (Sarma yapmakta kullanılır): 392
Semizotu:. 79 
 
MEYVE TÜRLERİNİN KALSİYUM İÇERİKLERİ 
(100 gram içindeki kalsiyum-miligram olarak)
 
Elma: 6
Kayısı: 30
Muz: 10
İncir: 54
Üzüm: 15
Kiraz: 30
Ayva: 6
Erik: 10
Kavun: 15
Karpuz: 6
Şeftali: 6
Armut: 6
Nar: 10
Çilek: 29
Portakal: 34 (Özellikle suyu sıkılarak içildiğinde)
Mandalina: 30 (Özellikle suyu sıkılarak içildiğinde)
Limon: 41 
 
DİĞER BAZI GIDALARIN KALSİYUM İÇERİKLERİ 
(100 gram içindeki kalsiyum-miligram olarak) 
 
Tahin helvası: 91
Bal: 15
Pekmez: 400
Tereyağı: 19
Margarin: 4
Siyah zeytin: 77
Yeşil zeytin: 90

225 Kişi bu makaleyi beğendi.

 

Persentil Hesaplama

Persentiller, belli bir yaş grubundaki kız ve erkek çocuklarının kilo ve boy dağılımını gösterir. Persentil değeri, bebeğinizin yaşıtları arasında 100 kişi içinde sıralama yapılırsa boy ve kilosuna göre sıralamadaki yerini belirtir.

Gurme Bebek Forum

  • Herkese merhaba öncelikle foruma yeni üye oldum ve kullanmayı pek de bildiğim söylenemez ama çok sıkıntıdayım nolur bana yardım edin benim 15 aylık ikizlerim var erken doğdukları için 14 ay...

    Ysfkrm - 31.03.2023
    Devamını Oku
  • Merhaba kaç yaşında korkuları geçti acaba aynı durumdayızda

    Tulizabet - 26.10.2022
    Devamını Oku